Onderhoud kapitaalgoederen

De gemeente Apeldoorn heeft een groot vermogen geïnvesteerd in kapitaal- goederen in de vorm van wegen, openbare verlichting, riolering, groen, water, sportvoorzieningen, gemeentegebouwen en onderwijsgebouwen. Het onderhoud van deze goederen is van groot belang voor het zo goed mogelijk functioneren van de gemeente op vele terreinen. Vanwege het belang hiervan is dit onderhoud grotendeels vastgelegd in allerlei meerjarenplannen, nota’s, visies en regelingen.
In deze paragraaf wordt per onderwerp ingegaan op de notities en plannen waarin het beleidskader is aangegeven, de stand van zaken en de voornemens voor de komende periode. Hiermee willen we inzicht geven op welke wijze het onderhoud van de gemeentelijke kapitaalgoederen wordt geborgd.

Integrale openbare ruimte
Stand van zaken:
Apeldoorn is een ‘Buitenstad’. De Apeldoornse ruimte is schoon, heel en veilig. Verduurzaming en ‘voorraadbeheer’ zijn hierin de opgaven voor de toekomst.
In navolging op Herstelplan wegen zijn wij bezig met integraal ‘voorraadbeheer’ van de openbare ruimte. Wij inventariseren wat er moet gebeuren in Apeldoorn door het maken van een ‘foto van de wijk’ en door het monitoren van de kwaliteit en levensduur van de ‘assets’. Aangezien de meeste voorzieningen inmiddels 40 a 50 jaar oud zijn verwachten wij in de komende decennia een grote investeringsopgave. In 2016 willen wij, aanvullend op het herstelplan wegen, een beeld hebben van de stand van zaken van het complete voorzieningenpakket voor de openbare ruimte. We zullen daarbij onderzoeken hoe we daarin gebruik kunnen maken van de principes van assetmanagement. Dat houdt in het sturen op basis van vastgestelde waarden en risicoprofielen.
Wij signaleren een oplopende spanning tussen de behoefte aan groot onderhoud en vervanging enerzijds en van achterblijvende indexeringen en de opgave om onkruidbestrijding op verhardingen zonder chemische middelen op te lossen anderzijds.

a. Groen
Stand van zaken:
Apeldoorn is een stad in het groen. Wij hebben oog voor de waarde van de groene gebieden in en om van de stad. Groen is meer dan alleen een natuurlijke versiering. Groen brengt mensen bij elkaar, draagt bij aan de gezondheid en verhoogt de waarde van de leefomgeving. Groen leent zich voor burgerinitiatieven en samenwerking met medewerkers met een afstand tot de arbeidsmarkt. De budgetten voor onderhoud zijn toereikend voor het onderhoudsniveau waarbij geen sprake is van onveiligheid of kapitaalvernietiging door gebrekkig onderhoud, maar ze zijn ontoereikend om in de vervangingsopgave op de lange termijn te kunnen voorzien. In het bijzonder geldt dit voor het bomenbestand.

Programma 2016:
In 2016 wordt het onderhoud, conform de vastgestelde kwaliteit zoals aangegeven in de nota, gerealiseerd. Er is tevens een website waarop alle burgerinitiatieven zijn terug te vinden. Het lange termijn perspectief bomenbestand is in beeld gebracht.

b. Wegen (en bruggen, tunnels en viaducten)
Stand van zaken:
In 2014 is gestart met de uitvoering van de maatregelen die zijn opgenomen in het ‘Herstelplan Wegen (fiets-, voetpaden en wegen)’.
Inzet is om geleidelijk de achterstand op wegenonderhoud terug te brengen. Een goed en veilig wegennet is ook nodig om iedereen die onderweg is gastvrij te ontvangen. Voor het gastvrije onthaal hebben wij veilige wandel- en fietspaden. Verduurzaming en ‘voorraadbeheer’ zijn de opgaven voor de toekomst. In 2014 is in overeenstemming met het Herstelplan Wegen een reserve herstel onderhoud wegen gevormd. Deze is in de MPB opgenomen in bijlage 3.5.
Met de extra middelen die beschikbaar zijn kunnen wij het teruglopen van achterstanden keren, maar aan het inlopen zijn wij nog niet toe.

Programma 2016
In 2016 worden de wegen en fiets/wandelpaden conform het door ons vastgestelde Uitvoeringsplan Wegen 2016 in uitvoering gebracht. Tevens is in het najaar van 2015 een driejaren doorkijk aan de raad aangeboden waarin is aangegeven welke wegen in die periode worden aangepakt.

Openbare verlichting
Stand van zaken:
De komende jaren worden de technisch goede masten geschilderd en de slechte masten vervangen. Tevens worden minder energie efficiënte armaturen vervangen door een dimbare LED armatuur. De verwachting is dat we met het huidige vervangingsbudget in combinatie met de reserve schilderonderhoud de achterstanden op mastvervanging in 2020 hebben weggewerkt. Wij dragen bij aan energieneutraliteit en duurzaamheid. De openbare verlichting is een onderdeel binnen integraal ‘voorraadbeheer’.

Programma 2016:
Het planmatig onderhoudsbudget wordt overeenkomstig het jaarlijkse onderhoud- en vervangingsplan ingezet.

Bruggen
Stand van zaken:
De bruggen voldoen aan de functionele eisen. Er is echter sprake van een onderhoudsachterstand. Binnen 5 tot 10 jaar zal een groot aantal houten fiets- en voetbruggen in de wijken Zevenhuizen en de Maten vervangen moeten worden. De omvang van de werkzaamheden gaan het reguliere budget te boven. Daarom is in het  ‘Herstelplan Wegen (fiets-, voetpaden en wegen)’ deze problematiek ook meegenomen. Het onderhouden en vervangen van bruggen maken deel uit van integraal voorraadbeheer.

Programma 2016:
In 2016 worden onderhoud en vervanging uitgevoerd zoals aangegeven in de paragraaf Bruggen in het door ons vastgestelde Uitvoeringsplan Wegen 2016.

Begraafplaatsen
Stand van zaken:
In de MPB 2014-2017 heeft uw raad ingestemd met een éénmalige aanvulling van € 350.000 in de reserve begraafplaatsen. Naar aanleiding van een zorgwekkende terugloop van de egalisatiereserve is in 2014 een plan van aanpak voor verbetering van de exploitatie gemaakt. Dit plan van aanpak zal leiden tot een integrale visie op het beheer en de exploitatie van begraafplaatsen, waarbij de mogelijkheden van een natuurbegraafplaats worden onderzocht. De éénmalige aanvulling in combinatie met de nieuwe integrale visie zorgt ervoor dat de reserve de komende jaren op peil blijft.

Programma 2016:
In 2016 wordt het onderhoud, zoals aangegeven in de nota begraafplaatsen, conform de jaarlijkse begroting uitgevoerd.

Water & Riolering
Stand van zaken:
De visie op het water in Apeldoorn is vastgelegd in het waterplan dat een scoop  heeft tot 2030.  De uitwerking vindt plaats in twee programma’s: het uitvoeringsprogramma water en riolering en het programma Beken en Sprengen.
Het uitvoeringsprogramma water en riolering loopt van 2006 tot 2015. De ambities, doelen en maatregelen voor water en riolering zijn vastgelegd in het Gemeentelijk Rioleringsplan (GRP) 2011-2015. Het GRP is een wettelijk verplicht plan. In 2015 wordt een nieuw GRP opgesteld.  Het uitvoeringsprogramma van het waterplan zal worden voortgezet in het nieuwe GRP 2016-2020 (afkoppelen regenwater) en het programma Beken en Sprengen.

Programma 2016:
In de programma’s worden diverse projecten uitgevoerd. De belangrijkste zijn: maatregelen tegen wateroverlast, beekherstel, waterkwaliteitsmaatregelen door oplossen knelpunten o.a. door verbeteringen in de riolering en diverse afkoppelprojecten. In 2016 wordt onder meer de Ugchelsebeek Noord voorbereid en de Driehuizerspreng PWAlaan gerealiseerd.

Verkeersapparatuur
Stand van zaken:
Er zijn contracten gesloten met alle leveranciers van verkeersapparatuur voor het beheer en onderhoud evenals het verhelpen van storingen. Daarnaast wordt er voor de verkeersregelinstallaties een jaarlijks vervangingsprogramma uitgevoerd. Afstemming en implementatie binnen integraal ‘voorraadbeheer’ zal plaatsvinden.

Programma 2016:
In 2016 wordt het onderhoud en de vervanging conform het jaarlijkse onderhoud- en vervangingsplan uitgevoerd.

Parkeren
Parkeren:
Stand van zaken:
Voor het onderhoud parkeerapparatuur, parkeergarages en maaiveld zijn contracten afgesloten.
Begin 2015 was de planning de parkeergarage apparatuur te vervangen. Gezien de staat van de apparatuur (inclusief enkele tussentijdse vervangingen) is de vervanging een jaar opgeschoven.

Programma 2016:
In 2016 wordt het onderhoud en de vervanging conform het jaarlijkse onderhoud- en vervangingsplan uitgevoerd. Onderdeel hiervan is de vervanging van de parkeergarageapparatuur.

Gemeentegebouwen
Stand van zaken
Met betrekking tot het onderhoud wordt gewerkt met Meerjarenonderhoudsplannen (MJOP’s), conform de NEN 2767. Voor het merendeel van ons vastgoed zijn MJOP’s beschikbaar. Uitzonderingen hierop zijn objecten waarvoor afstoot/verkoop wordt overwogen en het vastgoed in projectontwikkelingsgebieden. Hier wordt alleen het hoognodige onderhoud voor uitgevoerd.
De MJOP’s zijn leidend voor de wijze en mate van uitvoering van het onderhoud aankomende jaren en vormen de (financiële) basis voor de onderhoudsvoorziening binnen het Vastgoedbedrijf.
Voor een aantal objecten geldt dat het eigenarenonderhoud is belegd bij de huurder van het vastgoed. Dit geldt voor Orpheus, Coda, Omnisport en de Accres-portefeuille. De gemeente streeft in lijn met haar eigenarenrol naar een goede regie en sturing op het eigenarenonderhoud van haar eigen vastgoed. Voor Orpheus, Coda, Omnisport en de Accres-portefeuille wordt dan ook onder-zocht hoe de sturing en regie op het eigenarenonderhoud door de gemeente kan worden ingevuld.

Programma 2016:
Accres draagt in opdracht van de gemeente zorg voor de uitvoering van het eigenarenonderhoud. Toegewerkt wordt naar een nieuwe kort cyclische MJOP systematiek, waarvoor in 2014 reeds de MJOP’s en bijbehorende budgetten van de Accres portefeuille zijn geactualiseerd. Hierbij wordt rekening gehouden met de voorgenomen afstoot van panden zoals opgenomen in het uitvoeringsprogramma van de Nota Gemeentelijk Vastgoed.
Voor een aantal objecten zal een nieuw MJOP worden opgesteld. Voor landgoederen zal in 2016 eerst een projectplan worden opgesteld en vervolgens een MJOP om deze panden conform beoogde exploitatie weer up-to-date te krijgen voor de komende decennia. Dit gelet op het bestuurlijke besluit in 2014 om bossen en landgoederen niet af te stoten, maar te behouden. Daarnaast wordt in 2016 ook toegewerkt naar een actualisatie van de MJOP’s voor de gemeentelijke accommodaties op sportterreinen.

Onderwijsgebouwen
Stand van zaken
Per 2015 is buitenonderhoud schoolgebouwen primair onderwijs overgeheveld naar de schoolbesturen. Het binnenonderhoud was al een verantwoordelijkheid voor de besturen. Omdat de besturen van het voortgezet (speciaal) onderwijs ook integraal verantwoordelijk zijn voor hun gebouwen, kunnen de onderwijsgebouwen voortaan voor de paragraaf onderhoud kapitaalgoederen buiten beschouwing blijven. De gymlokalen die naast onderwijs ook voor andere doeleinden (sport, welzijn) worden gebruikt vallen onder de Accres portefeuille.

Sportvelden
Stand van zaken:
In het verleden zijn gemeentelijke veldsportaccommodaties (velden en bijbehorende kleedgebouwen) voor een deel geprivatiseerd naar de verenigingen die de accommodaties in gebruik hebben. Een deel (circa 35 velden) is nog gemeentelijk eigendom. Beleid van de gemeente is om het onderhoud van het entouragegroen over te laten nemen door de verenigingen. Een groot gedeelte van de overeenkomsten met de verenigingen is hier al op aangepast. Ook de energielasten worden zoveel mogelijk bij de verenigingen belegd door aansluitingen rechtstreeks op naam van de gebruikers te stellen.

Programma 2016:
Er zijn geen wijzigingen in de bestaande situatie.

Gemeentelijke kapitaalgoederen

* budget is exclusief interne uren